Formy wsparcia
Formy rodzinnej pieczy zastępczej:
- 1) Rodzina zastępcza:
- spokrewniona z dzieckiem,
- niezawodowa
- zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcje pogotowia i zawodowa specjalistyczna.
- 2) Rodzinny dom dziecka
Rodzina zastępcza spokrewniona z dzieckiem
Spokrewnioną rodzinę zastępczą tworzą osoby będące wstępnymi (dziadkowie) lub rodzeństwem dziecka.
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 899 zł miesięcznie na każde dziecko
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania (pomoc fakultatywna)
- jednorazowo niezbędne koszty związane z potrzebami przyjmowanego dziecka
- koszty związane z wystąpieniem zdarzenia losowego lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
Rodzina zastępcza niezawodowa
Rodzinę zastępcza niezawodowa tworzą osoby niebędące wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, np. ciocia, wujek i osoby niespokrewnione z dziecka. Pojęcie „niezawodowa” oznacza, że żaden z rodziców zastępczych nie rezygnuje z własnej pracy, więc nie pobiera wynagrodzenia za bycie rodziną zastępczą, ale otrzymuje wsparcie dla rodziny. Rodziny niezawodowe mogą przyjąć do trojga dzieci, ale mogą również poprzestać na jednym.
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 1 361 zł miesięcznie na każde dziecko
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- osoba do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania (pomoc fakultatywna)
- jednorazowo niezbędne koszty związane z potrzebami przyjmowanego dziecka
- koszty związane z wystąpieniem zdarzenia losowego lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym (pomoc fakultatywna)
Rodzina zawodowa
W rodzinie zastępczej zawodowej lub niezawodowej w tym samym czasie może przebywać nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które uzyskały pełnoletność. Wyjątek stanowi konieczność umieszczenia rodzeństwa. Zawodowe rodziny zastępcze to rodziny, które z tytułu wykonywanej pracy otrzymują wynagrodzenie. Opiekują się niespokrewnionymi dziećmi, najczęściej we własnych mieszkania czy domach. Osoby takie (w wypadku małżeństwa zarówno żona jak i mąż) muszą przejść przez cykl badań i szkolenie oraz otrzymać zaświadczenie kwalifikacyjne uprawniające do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Rodziną zawodową najczęściej bywa małżeństwo, chociaż np. przy krótkotrwałej formie opieki jaką jest rodzinne pogotowie, lub przy mniejszej liczbie dzieci, pełnią tę funkcję również osoby samotne. W wypadku małżeństwa, wynagrodzenie otrzymuje jedna osoba.
W wypadku rodzin zawodowych specjalistycznych szkolenie jest poszerzone o wiedzę na temat zagadnień związanych ze specjalnymi potrzebami podopiecznych dzieci (np. rehabilitacji, pielęgnacji, resocjalizacji).
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 1 361 zł miesięcznie na każde dziecko
- 274 zł miesięcznie na każde dziecko mające orzeczenie o niepełnosprawności
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- min. 4.100 zł brutto miesięcznie wynagrodzenia dla rodzica, który zrezygnował z pracy
- osoba do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania (pomoc fakultatywna)
- jednorazowo niezbędne koszty związane z potrzebami przyjmowanego dziecka
- koszty związane z wystąpieniem zdarzenia losowego lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym (pomoc fakultatywna)
- raz w roku świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego
- możliwość skorzystania z 30 dniowego urlopu wypoczynkowego
Rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego
To jedna z form rodziny zastępczej zawodowej, tyle że dzieci przebywają w niej do kilku miesięcy. Niekiedy pobyt wydłuża się do czasu wyjaśnienia sytuacji prawnej dziecka. Do pogotowia rodzinnego trafiają zwykle dzieci z interwencji z domu rodzinnego. W rodzinie zastępczej pełniącej funkcje pogotowia umieszcza się dziecko do czasu unormowania jego sytuacji życiowej, nie dłużej jednak niż na okres 4 m-cy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony, za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej do 8 m-cy lub do zakończenia postępowania sądowego.
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 1 361 zł miesięcznie na każde dziecko
- 274 zł miesięcznie na każde dziecko mające orzeczenie o niepełnosprawności
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- min. 5.084 zł brutto miesięcznie wynagrodzenia dla rodzica, który zrezygnował z pracy
- osoba do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania (pomoc fakultatywna)
- jednorazowo niezbędne koszty związane z potrzebami przyjmowanego dziecka
- koszty związane z wystąpieniem zdarzenia losowego lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym (pomoc fakultatywna)
- raz w roku świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego
- możliwość skorzystania z 30 dniowego urlopu wypoczynkowego
Rodzinny dom dziecka
W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie, może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej. W przypadku konieczności umieszczenia rodzeństwa za zgoda prowadzącego rodzinny dom dziecka oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci.
Rodzicielstwo zastępcze staje się wówczas zawodem, za co rodzic otrzyma wsparcie dlarodziny wraz z wynagrodzeniem.
Rodzinny dom dziecka w praktyce funkcjonuje jak wielodzietna rodzina.
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 1 361 zł miesięcznie na każde dziecko
- 274 zł miesięcznie na każde dziecko mające orzeczenie o niepełnosprawności
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- min. 4.100 zł brutto miesięcznie wynagrodzenia dla rodzica, który zrezygnował z pracy
- osoba do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania (pomoc fakultatywna)
- jednorazowo niezbędne koszty związane z potrzebami przyjmowanego dziecka
- koszty związane z wystąpieniem zdarzenia losowego lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym (pomoc fakultatywna)
- raz w roku świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego
- możliwość skorzystania z 30 dniowego urlopu wypoczynkowego
Rodzina pomocowa
Zakładają ją osoby, które nie są gotowe, by zostać rodziną zastępczą na stałe, ale chcą wesprzeć już istniejące rodziny. Bywa, że założenie rodziny pomocowej to pierwszy krok na drodze do rodzicielstwa zastępczego.
Rodziny pomocowe kończą takie samo szkolenie jak pozostałe rodziny zastępcze. Ich rolą jest opieka nad dziećmi z rodzin zastępczych wtedy, gdy rodzice zastępczy mają urlop (do 30 dni rocznie) lub w sytuacjach losowych (pobyt w szpitalu, udział w szkoleniu).
Dzieci z konkretnej rodziny zastępczej mieszkają z rodziną pomocową zwykle przez kilka dni. Ich pobyt tam nie może być dłuższy niż dwa miesiące.
Wsparcie dla rodziny
- pomoc specjalistów (pedagog, psycholog, prawnik, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny)
- 1 361 zł miesięcznie na każde dziecko
- 274 zł miesięcznie na każde dziecko mające orzeczenie o niepełnosprawności
- 800 zł miesięcznie z programu „800 plus” na każde dziecko (świadczenie przyznaje i wypłaca ZUS – niezależnie od liczby dzieci i dochodu)
- min. 820 zł brutto miesięcznie wynagrodzenia dla rodzica, który zrezygnował z pracy
Rodzice zastępczy mają w szczególności prawo do:
- reprezentowania dziecka w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb związanych z jego utrzymaniem, w tym m.in.: alimentów, renty rodzinnej i odszkodowawczej czy zasiłku pielęgnacyjnego, z zastrzeżeniem jednak, że prawo to przysługuje tylko tym rodzinom, w których dziecko zostało umieszczone na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego,
- uzyskania, w powiatowym centrum pomocy rodzinie, szczegółowych informacji o przyjmowanym dziecku i jego sytuacji rodzinnej, informacji o potrzebach dziecka, w tym o orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego czy udziału w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych oraz o konieczności objęcia dziecka pomocą profilaktyczno – wychowawczą lub resocjalizacyjną,
- kontaktu z dzieckiem przed umieszczeniem go w tej rodzinie, jeżeli istnieje taka potrzeba
- wsparcia ze strony powiatowego centrum pomocy rodzinie w rozwiązywaniu zgłaszanych przez tę rodzinę problemów,
- wynagrodzenia, które przysługuje tylko rodzinom zastępczym zawodowym niespokrewnionym z dzieckiem; zawodowa rodzina wielodzietna i specjalistyczna otrzymuje wynagrodzenie z tytułu świadczonej opieki i wychowania, a rodzina zawodowa o charakterze pogotowia rodzinnego otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pozostawania w gotowości przyjęcia dziecka lub z tytułu świadczonej opieki i wychowania, wynagrodzenie dla rodzin zawodowych wypłacane jest na podstawie umowy zawieranej pomiędzy tą rodziną a starostą (umowy cywilnoprawnej), jeżeli umowę zawierają małżonkowie, wynagrodzenie przysługuje tylko jednemu z nich,
- pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka.
Obowiązki rodzica zastępczego:
- zapewnienie czasowej opieki i wychowania dziecku, w przypadku niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców biologicznych,
- zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych, rozwojowych i socjalnych,
- osobiste sprawowanie opieki nad powierzonym dzieckiem na podstawie postanowienia sądu,
- umożliwienie kontaktu z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba, że sąd postanowi inaczej,
- nawiązywanie i podtrzymywanie bliskich, osobistych i społecznie akceptowalnych kontaktów z rodziną i rówieśnikami w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych,
- przygotowania dziecka do: godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki oraz zaspokojenie jego potrzeb emocjonalnych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno – rekreacyjnych,
- umożliwienie dziecku wyrażenie opinii w sprawach, które go dotyczą, odpowiednio do jego wieku i stopnia dojrzałości,
- zapewnienie dostępu do informacji dotyczących jego pochodzenia,
- umożliwienie rozwoju jego uzdolnień, zainteresowań i przekonań oraz zabawy i wypoczynku oraz szacunku jego tożsamości religijnej i kulturowej,
- reprezentowanie dziecka w celu pozyskiwania świadczeń i uprawnień do świadczeń,
- uczestniczenia w ocenie sytuacji dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej
- utrzymywania kontaktu z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej
- podnoszenia swoich kwalifikacji poprzez udział np. w szkoleniach, grupach wsparcia